In deze middag kwamen weder hier in van Purmerend ruim 1000 Man voetvolk
en eenige Houzaren. Deze na het Weeshuis en andere des gereed gemaakte
plaatsen ( plaatsen die zeer goed ingerigt waaren) gebragt, wilde in dezelve
niet inkwartieren, en moesten dus tegen wil en dank weder bij den
Burger gehuisvest. T geen veel gemor verwekten.
De gelden die van Inkwartiering vrij gelaatenen persoonen ruim 2700 gl uit-
maakende, werd dezen dag uitgedeeld. aan Lieden die bij deze inkwartie-
ring zig te bezwaart hadden gevonden. t geen op circa 13 st ieder dag voor elk
ingekwarteirt persoon uitkwam, en aan veele minvermoogende nog tot een
zeer goede onderstand verstrekten.
4
tegen den avond kwaamen hier weder in van Haarlem circa 1000 man infanterie
met 2 stukken kanon, en veldtrain, dezelve waren in de Weeshuisen xc: geplaast, waar zij
ook. Voor zo ver het getal toe liet die nagt verbleeven: gaande de rest bij den Burgers in
5
’s morgens vertrokken de op gisteren in gekoomenen na Hoorn, en de Helder, koomende ’s middags weer omme
met geschat 7 a 800 Man van Haarlem, als meede 3 a 400 man met geschut, van Petten xc: welke
alle den nagt hier inkwartierden, doch S-ij den Burgen als niet geneegen in de gereedge-
maakte huisen te gaan, Zo als de meeste van den voorige dag.
6
Veele van de op gistere ingekoomenen Franschen zijn dezen dag weder zo wel na Haarlem
als Edam enz. uitgetrokken, koomende er weeder verscheide kleine partijen in, te
wel om een nagt te veroeven als om daar te parkeren.
Deze zo groote beweging van heen en weder trekken, werd gezegt veroorzaakt te zijn
door eene verschikking van het geheele Fransche Cordon t welk van een verbaazende uitge-
strektheid werd geacht.
De Zijper veerschuit is dezen dag van agt en zeventig dagen stik geleegen te hebben
door het bevrooren water, weder gevaaren.
7
Deze middag was de Municipaliteit extra vergaderd om deze reeden:
Een commissie uit de regeering x Burgerij eenige daagen te vooren benoemt om onderzoek te doen
wegens beschuldigingen, dat den Burger A.Saffee en Jan Winkel zig ter kwaader trouw hedden ge-
draagen, in het verantwoorden der gelde door hun van :ieden buiten deze stad woonende
ontvangen, voor vrij geweest te zijn van Inkwartiering desweegens rapport te zullen doen
deeden zulks opentlijk, en welk rapport zodanig was, dat het zelve in handen
der Justitie werd gesteld, met last van die zaak verder te agtervolgen.
8
Dezen dag kwaamen hier weder in van de Helder, Enkhuizen xc: een groote meenigte
Franschen, die bij 4 persoonen te gelijk bij de Burgers geinkwartiert wierden, zijnde
de daar toe gestelde huizen voor zover als dezelve gereed waaren reeds bezet, door
de alhier verblijf houdende Franschen. Men stelde het aantal dezen dag in Alkmaar
geinkwartiert ruim 1400 Man.
Deze morgen is de veerman op Amsterdam gevaaren na dus 79 dagen Stil geleegen.
te hebben door het beslooten water voor zeeker een uitgestrekheid van tijd zonder
voorbeeld! Hebbende deze winter, zowel in felle koude als lengte van tijd allen
voorgaande overtroffen, zijnde het gevallen sneeuw ook verbaazende veel geweest.
9
’s morgens 7 en 8 uuren vertrokken weder zeer veele van de hier op gisteren ingekoomen Franse
na Haarlem xc: doch met de namiddag kwaamen er weder eenige honderden van
Hoorn in, om mede na een nagt toeven de voorige te volgen.
In deze morgen heeft de Maire der Stad als hoofd der Justitie apprehense gevraagt
op de persoon van A. Saffee t geen afgeweezen is, om deze Saffee voor af de
gewoone davaart te laaten weervaren.
10
Alle de op gisteren in gekoomen Franschen zijn deze morgen na Haarlem vertrokken
blijvende hier thans niets als het gedeelte circa 200 man, dat in de daar toegeschikte
huisen geinkwartiert is.
De commissien uit de 40 Buurten nevens die door de Regeering benoemt, zig vereenigd
hebben tot het uitbrengen van een plan van Riegerings verkiezing heeft verslag gedaan
van gereed te zijn. De beide Sociteiten een commissie hebbende
benoemt om bij de Regeering toegang te verzoeken tot het nazien van alle Rezelutien
en papieren van den jaar 1787 tot heeden, is Daar in ten vollen geslaagt met aanwijzing
van een geschikte paats op het stadhuis. Nog hebben de beide Sociteiten goedgevonden
en op den dag der aanstaande Regering een nieuwe aanzienlijke Vrijheidsboom te planten
met zodanige vroolijkheid verzeld als men dit zal uitoefenen.
11
Den voorstel van de Sociteit Broederschap gegeven uit naam der Timmerlieden, die reeds
tevooren te saamen overleg hadden gemaakt om de Astistentie kas van het Geld te vernietigen
het zogenaamde hergeld[?] der Baazen te doen ophouden en het Geld zelve af te schaffen
is op het eerste gedeelte na, tot nader order van tijd verschooven.
12
De bruggen op de zaadmarkt door onderklampe tot een zeekere laagte gebragt om
aan de ophaalders een meerder inkoomen te bezorgen, zijn dezen dagen weg genoomen.
13
Het op gister bij de Buurten rond gegeven Conceptplan van Regeerings verkiezing
is dezen dag, met de daar op ingekoomene aanmerkingen, weder in handen der Com-
missie gesteld, om het geheel te maaken, en als dan ter goedkeuring voor te leggen.
Op dit Conseptplan al tot een zeer goede volkoomenheid gebragt, heb ik twee aanmer-
kingen gegeven, wel van weinig aan belang dog van genoegzaam gewigt in mijn oogen
om in gevolgt te worden.
De Sociteit Broederschap heeft deze morgen een andere Fiscaal benoemt in plaatse van
A. Saffee, zie den 7 dezer.
De kouwde was den 12, 13 x 14 dezer was zeer sterk en de gevallen sneeuw van
11 tot 12 en van 14 tot 15de meenigvuldig.
De zware lange winter, de meenigte van meerder menschen in de provincien, even den Oorlog
die zo veel verslint, maakten alle de levens behoeftens zeer duur, en schaars. Brand-
hout was niet meer te krijgen, de turf was bij vele ook verbrand, zo dat men de Brouw
en Keet-turf, allomme stookte. De graanen waaren ongewoogen hoog gestijgert, op den
13 dezer werd de tarwe hier op de markt verkogt voor 12 en 13 gl.
17
Deze morgen is in de Sociteit Broederschap het plan ter regeering bestelling, als Provi
sioneel aangenoomen, Dezen dag is voor t stadshuis een andere boom geplant, en op
zondag gewijd te worden.
18
Op dezen dag zijn een aantal van 35 Beampten van hunne bedienigen geschorst om dat
zij na de omwenteling van 1787 een request hadden geteekend om alhier Pruissische
Troepes in te brengen.
De buurtmeesters gaaven dezen dag lijsten rond om de stemgeregtigde Burgers tot het benoemen van
Regenten in staat te stellen, welke lijsten voor vrijdag avond bij de Kapitijnen der wijken inge-
leverd moeten worden. Ik heb daar toe gestemt.
1 C.v. Foreest 2. L.T. de Kempenaar
3 J. Verhoeven 4 Mr Bolte
5. A. Klaver 6. J.H.Ruis
7. A. Kok 8. K.Bakker
9. P. Prinse 10 H. Vlasblom
11 M. Kuiper 12 C. de Boer
13 W. Leiveld 14 S. Kleef
15 Joan Groot 16 N. Catenius
17 J. van Leuwen 18 C. v. Oostrum
19 J. DU Tour 20 P. Klinkhamer
21 Dirk Smit x 22 Jan Klaverwijden.
Dezen acond benoemde men in alle wijken 3 persoonen
om de stembillieten na te zien, welke in mijn
wijk waaren Jb. Best, H.Blom x Jan Kloek.
19
Dezen morgen hebben de Franschen en Hollandsche Militairen, voor het eerst te saamen
de wagt betrokken, met den middag kwaamen hier weder in 200 Houzaaren die bij den
Burger in gekwartiert werden. A. Saffee en J, Winkel dezen morgen voor
Scheepenen in Persoon gedagvaart zijnde zo is de llaste verscheenen, en weder van daar
gegaan, doch de eerste niet in Persoon gekoomen zijnde, zo is de Hoofd officier
belast dezelve te apprehendeeren. Deze morgen heb ik met eenog andere den
eed gedaan, op de regeten van den Mensch met alleen te zeggen Dit zweer ik.
21
Dezen dag naamen de Gecommitteerden de ingekoomene stemmen op zijnde het ingekoomen
tal stembriefjes ruim 1300. Deze gecommitteerden also 3 partijen werkende, hebben van ’s morgens
9 tot de volgende morgen stond half 6 werk gehad blijkende dat tot leider der Munisipaliteit
verkoozen waaren,
1. A.Klaver 1051 stemmen 18. J. de Wit Dk. 494
2. Kempenaar 1028 20. Duivestijn 452
3. Verhoeve 821 21 Mr Daij 431
4 L. Dijl 779 22 D. R--se 427
5 Ruis 776 tot invallende
6. Bolte 724 J.S. Leeuwen 417
7 Goudsblom 720 N, Catenius 394
8 Walraven 686 A. Kok 388
9 Panneboeter 610 J. Kleef 369
10 Pieter Tons 542 J. Vink 362
11 Vlasblom 531 de Keer 277
12 C. v. Foreest 529 Stroo 266
13 K, Bakker 519 J. R, Schagen 229
14 P. Pomse 504
15 C. Oostveen 499
16 Zonneville 495
17 Fladderak 494
19 F. Voorhout 462
22
’s morgens te 8 uuren begin de Waag Kapellen klokhuis te luiden.
te 9 uuren werd het geschut op het Friesche Bolwerk gelost door den franschen, en drie
maal 21 schooten gedaan. om half 9 kwam de geheele schutterij in de
Waagenen na is 600 man, en posteerden zig van t stadhuis na de groote Kerk.
te half 10 uuren kwaamen de nieuw gekoozen Pesoonen voorgegaan door de 24 gecom
mitteerden die de stembillietten hadden nagesien.
Het orgel speelden
Een der 24 van Dam, beklom de Spreek stoel, en maakten de Burgerij de benoemde
Leeden bekend, tevens er bij voegende dat de persoonen van P. Roose den voldoende reede
men op deszelfs verzoek ontslagen, de daar aan meeste stemmen hebbende J. van Leeuwen
was ingevallen, Doende verder eeb korte dog gepaste aanspraak aan de nieuw
verkoozen, Deze in den Eed genoomen zijnde, gingen onder het Muziek der banden
door het stadhuis om aldaar onder elkander een Maire, Burgemeesteren en Scheepenen
te verkiezen.
Tot Maire is gekoozen A. Klaver en deze dis uit de kring des verteegenwoordigers moetende
vallen is in dezelfs plaats gekoomen N. Catenius als volgende in de meeste stemmen.
Inmiddels vergaaderde op het koor der kerk een groot aantal ongetrouwde Persoonen van de
vrouwelijke kunne, verschillende in paaren, allen in wit gekleed en met natinaale bloemen
en linten verciert, wordende in drie partij afgedeeld, en bij ieder partij geplaats
zinnebeelden op de tegenwoordige gebeurtenis gedraagen aan stokken door weesjongens
uit het gereformeere en roomsche weeshuis. bij deze, werden gevoegt eenige kleine
weezen en 3 paaren oude Lieden, als mede de gecommitteerden der beide Sociteiten
en dezelver Leeden. Deze geheel toestel werd ingerigt ter in wijing
van een nieuwe Vrijheidsboom voor het stadhuis in stede der voorige geplaast en in den
aanzienelijke toestel.
Te half 12 de onderlinge verkiezing van Burgemeesteren xc: gedaan zijnde ging een koor Maagden uit
de groote Kerk naar t stadhuis om de nieuwe Regeering af te haalen, de Staatsie in de vol-
gende train de stad door te geleiden.
1. De Fransche Muzikanten
2. het halve gedeelte der schuuterij
3. de Alkmaarsche banden
4. het comitte Revolutionair
5. het koor Maagden
6. de 24 burgers boven genoemd en de 22 verkoozen
bij de groote kerk gekoomen zijnde voegden zig bij deze train agter de regenten en beide
koor Maagden. Volgende toen het College van Justitie het 3e koor Maagden. In ieder koor
eenige zinspeelende beelden en gedraagen door weezen.
Eeen aantal Weezen uit de verschillende huizen. Drie paar oude Lieden
De Gecommitteerden des beide Sociteiten gevolgt van de Leeden, die niet tot de
schutterij behoorden. Sluitende de train met het andere halve
gedeelte der Schutterij. In deze orde marscheerden dezelve de Koorn/
straat in oude Vest op, bij t stads Erf langs het Dronkenoort ZZ agter de vismarkt heen
de Langestraat in. Voor het Stadhuis gekoomen gingen de Leeden
der Municipalistert naar boven en uit de vesnter leggende, schaarende de voorste
kooren Maagden zig om de aldaar op nieuw geplante en wel ingerigte Vrijheidsboom
Regt over de uit de vensters leggende Leeden der Municipaliteit tege de overstaande huizen
werd een verheevenheid geplaast waar op Mr Hofdijk zig plaasten en na bij zig hebbende
Mr Schut, doende de eerste aldaar verscheide aanspraaken, die meestal door
den Burger C.v. Foreest beantwoord werden. Vervolgens gingen de Maagden en andere
op de groote zaal van t stadhuis alwaar eenige verversing gereed was, waar na
men om de vrijheidsboom danste.
Nota. Bij tusschen poozing der aanspraaken
van W. Hofdijk werden er door de Maagden
Vrijheids liederen gezongen.
Het stadhuis voor alle man, in alle zijne vertrekken open staande was over al en
ronds om vol volk dat even als om de Crijheidsboom dugtog dansten en zong dog
dat ´s avonds 6 uuren op last van de Maire ontleedigt van volk werd en geslooten.
Deze voor het stadhuis staande Vrijheidsboom was met orde en smaak ingerigt en ´s avonds
tot in de nagt zeer wel geillimuneert. Op de Steene brug was mede een andere groote
Vrijheidsboom geplant, aan wiens boomstam een verligte driehoek was gestelt op welks
3 zijden met las Vrijheid gelijkheid en Broederschap.
Schoon dezen dag en avond zeer goed weer was en er dus te meer een ontelbaare
meenigte Menschen op de straaten waaren is egter alles en wel zeer bedaard ten
einde geloopen, zijnde er niets hoe genaamt, dat ongereegeld na voorgevallen
Schoon men her van uitzonderen moet dat het gedra van een aantal hier in ge-
kwartiert zijnde Fransche Houzaaren ten aanzien der Vrijsters en Vrouwen niet
zeer zeedelijk was.
De benoemde Burhemeesters waaren
C.v. Foreest, J. Verhoeven.
en Scheepenen W.A. Boon, H.v. Gaart
J. Jb. V. der Meiden, Joan Groot, J, Kok
Mr. Schut en A. Kleef.
25
In deze morgen mij op reis begevende naar Drente xc. (van waar ik den 1 april weeder
kwam) en dus geen gelegenheid hebbende om de Burger W.J. K Bkoek oud Burgemeester
dezer Stad en Gecommitteerde Raad voor het Noorderkwartier die in den jaaren
1787 om zijne Staatkundige gevoellens, uit de Provincie Holland was gebannen.
Zo hebbe ik het volgende bij meededelinge na dat reeds des middags 3 uuren een
Detachement Schutters zig ter waapening hadden begeeven, en een gedeelte der
op Zondag laast leeden Maagden , zig op de Steenbrug hadden verzamelt zo
kwam den Burger Mr J.W. Kloek ’s avonds 5 uuren ter Stad in, wordende plegtig
ingehaald, door dat gedeelte der schutterij ende Maagden voornoemt, en in geleid
naar het satdhuis. De voor zijn Ed: wooning geplante Vrijheidsboom, was ’s avonds
verligt als mede de woming van den gezegde J.W. Kloek.
In het huis van zijn Ed. werden de Maagden onthaald op verversing, zijnde aldaar vervol-
gens een vroolijke avond.
28
De hier ingekwartierr zijnde Houzaren vertrokken deze morgen naar Haarlem
hebbende juist geen goede algemeene gedagten nagelaten.
Den volgende dag kwaamen weder in der zelver plaatsen Fransche Dragonders
ruim zo beel in getal als het aantal weggegaane Houzaren, en daar deze bij den
Burger mede in kwartier moesten, vermeerder de het gemor weegens de aanhoudende en
zwaare inkwartiering niet weinig. Wordende deze stad ook desweegens boven alle de
Noordhollansche des weegens bezwaard.
1795 april en mei
naar begin