1793
den 1 feb. Verklaarde de Nationaale Conven tie in Frankerij den oorlog aan de
Koning van Engeland, en Stadhouder van Nederland.
Het Corps Revolutien of Bataven, Gewapend op de Grenzen leggende, gaf een en
ander Manifest in ’t licht aan t volk van Neederland, om hun zijde te
kiezen xc:

Den 20 Feb: werd Breda, door de Franschen opgeeist.
In den Haarlemsche na Courant van den 23 feb: werd het Manufest gezien
van de Fransche Generaal Dumoner  met een weerlegging van de Staaten
van Neederland.
[Generaal Dumouriez "Dappere Nederlanders,
gy hebt den Standaert der Vryheyd opgeregt
voor ons, maer gy zyt bedrogen geweest door deze van uwe medeborgers" ]
generaal Dumouriez.

27 Feb. Eerst der veertien daagsche bede stonden ’s avonds half 7
in alle kerken der verschillende Gezintheden

Den 25 Feb. In Breda bij kaputilatie overgegeven.
Het alhier sints een groot half jaar ingekwartiert zijnde Detachement vertrok
ken het Regiment Orange Nassauw ( welk Regiment zelve te Amsterdam legt) was
zeer braaf bescheide volk. Daar een tegen was de Conpagnie Ruiters
evven voor Nieuwe Jaar hier mede geinquatiert meest lod volk, dronken drinkende en
twist zoekende.

Den Maart is de Klundert Stormenderhand inge-
nomen.

den April is Geertruidenberg bij Caputilatir overgegaan.

den * maart is het geschut hier weder gelost smorgens te 8 smiddags 12 x 4 uuren telkens
21 schooten vant Kenmerbolwerk, van de Groote Kerk Waag x Hooijns waiden vlaggen.
In den aanvang van Maart 2 a 3 dito. Zijn de pruissen x oostenrijkers op verschillende
Plaatsen, als door t Guliksche en bij Roermond over de Maas opgemarcheerd en
na de Fransche een gevoelige slag toegebragt te hebben, meester geworden van Venloo.
Luik x Aaken, wordende Mastrigt daar door ontzet De Franschen hebben daar op het land van
Kuik als mede de Mijerij van den Bosch moeten verlaaten.

Den 16 maart ontving men tijding dat de Willemstad, na een langdurig bom
bardement en 2 stormen door de Fransche verlaten was, als mede dat geertruidenberg
was hernoomen, en het Fransche Guarnisoen krijgsgevangen gemaakt. Dat
De Moerdijk x Klundert door hun verlaaten was Den 4 maart is er bij Staaten van Holland
een 100^ste penn: twee jaaren agtereen te betalen gearresteerd.
De differente gewigten in t midden van in zonderheid die van 17 x 20 Maart tusschen de Franschen en
de oosterijkers x pruissen bij St. Truien, Tongeren en andere plaatsen zeer bloedig voorgevallen, doch allen
ten nadeelen van de eerste hebben de gevolgen gehad, dat de Franschen, Leuven
Naamen, Brussel, Antwerpen en andere plaatsen in de Oostenrijksche Neederlanden
weder hebben moeten ontruimen. Waar door Breda x Geertruidenberg door hun
nog bezet, van alle toevoer zijn afgesneeden geworden.
Men heeft in deze maand Maart, alom in ons land, zeer stelk geworven, zo voor
de Zee als land dienst zijnde ook in deze stad diffeate maalen, daar toe
de tonen geroest.

Den 7 april kreeg men aanschrijving van op de eerst kooemende woensdag, een dank
uur te houden, weegens de gelukkige verandering voor het vaderland en weder met
de bede stonde voort te gaan tot nader order Den ? April is het Fransche Garnisoen
bij caputilatie uit Breda x Geertruiden berg uitgetrokken, met alle krijgseer
wordende door Oostenrijksche, Pruissische x Hollandsche troepen vergezeld
tot de Fransche grenzen. Dus is in ruim 2 maanden dat is
van de dag der Fransche oorlogs verklaaring tot aan de geheele verlaating
van ons grondgebied toe, deze oorlog afgeloopen.
tegen de Fransche Generaal Dumonier, zijn manifest aan het neederlansche volk
het licht gaf, dachten zeer veelen dat hij zijn woord zoude houden en in weinig
tijd in den Haag zijn, om het Stadhouder lijke huis te verjaagen, de tegenwoordige
regeeringsform weg te neemen en een ander op vrijheid’s gelijkheid xc: als in
Frankrijk plaats had. 2 maanden daar na verlaaten deze Franschen niet slegts
het geheele grondgebied van den Staat maar hebben zelfs de geheel door hun
overwonnen Oostenrijksche Neederlanden verlaaten, nevens Luik, Aaken en
alles wat verder door hun was weg genoomen. Dit zo verbaazebd verschijnsel mag men
grootdeels aan de oorzaak toeschijnen dat genoegzaam alle de Europische
vorsten, tegen Frankrijk waaren opgekoomen, (Zweden, Denemarken
uitgezonderd) en ook daar aan dat de verdeeltheeden in dat Rijk, op veelen
plaatsen zeer hoog stijgerden. hebbende Dumonier zelfs de Gedeputeer
den der Fransche Nationaale Conventie afgevaardigd om hem te ontslaan en
naar Parijs te voeren, niet alleen in arrest genoomen, maar dezelve de
Oostenrijkers in handen gesteld. Geschiedende dit den ?? Maart.

Schoon moogelijk de helft van het Nederlansche volk met de komst van der Fransche
herwwards was ingenoomen, zo hebben daar maar zeer waarschijnlijk allen verheugd
geweest, dat de Fransche niet verder als nu, in Holland door gedrongen zijn, en
waarlijk met reeden! Want daar van achteren beschouwt, het met moogelijk
was dat zij zig op zo veele plaatsen tegen zo veel magten staande konden
houden, zo zou hunne verdere inzinking ter mits anders gestrekt hebben, als
om de verwoesting en verwarring te vermeerderen.
De Alblasserwaard en andere Polders bij Gorkum, waaren geinurdeert geworden
over al had men de Hollandsch teron-- --- Steeden versterkt, en nieuwe versterkinge
aangelegt om de Fransche van Stad tot stad van voet tot voet het
voortrukken te betwisten t geen niet anders als op een geheele verwoesting
zoude uitgeloopen hebben, Op alle de toegangen naar Amsterdam daar
de Patriottische Partij in 1787 Batterijen had aangelegt waaren dezelve thans
weder opgerigt ! tot zelfs aan deze zijde half weg Haarlem x Amsterdam: en
men zou zeeker ook verder geinurdeert hebben tot vondsom--, en verder
nog, als deze stad, en wel gelukkig dus dat deze Fransche niet verder
hebben voort kunnen gaan. Er is in deze tijd ook een natuurlijk
verschijnsel geweest, dat men, zonder tot eenige Dweepachtigheid over te slaan
kan aanmerken als een gelukkige toevalligheid, Namentlijk, dat toen
de Fransche gereed stonden om van bij Geertruidenberg met een groot
aantal ligte scheepen een landing te doen bij Dordrecht of elders er
zulk een geweldige oosten wind begon op te rukken, dat daar door het
water werd weg gejaagt, en deze scheepen aan de grond gezet.
een gelijke stijve oosten wind begon op te waieren en dagen aan een voort
duuren, toen men de geinurdeerde Polders oordeelden te kunnen ontlasten
met dat gevolg, dat in zeer weinig tijd alle deze landen weder droog geraakten.

In den aanvang van Junij geraakte Alkmaar intslaagen van de compagnie Ruiters waar
van veele Lieden overlast hadden geleeden gaande dezelve na de Helder.

den 29 junij (saterdag) ’s avonds 6 uuren kwam in deze Stad zijn Hoogheid W: de vijfde, vergezeld
van den Vies-Admiraal Kindsbergen en eenige anderen. Naar een gedeelte van den Houte
door gegaan te hebben wandelde dit gezelschap vergezeld van Leeden der Regeering
het voornaamste gedeelte der Stad door overal gevolgt worden van veel gemeen volk
’t welk de --- Hoezee riep, doch niet Orange boven. De Stadhouder liep met de hond
in de hand, [Pompey was het mopshondje van Willem van Oranje.]
Het minzaa tegen elk Burger Groetende. Deze wandeling geeindigt zijnde, is het gezelschap
weder voort gereisd naar de Helder om zo men zeide de Revue te doen over de op
de ree gereed leggende scheepen van oorlog xc:

Den 1 julij is mevrouw de Prins met de Mevrouw van den Erfprins insgelijk
hier daar naar de Helder gegaan.

de Schermerpoort anno 1789 "Beeldbank"

Toevende dezen buiten de Schermeerpoort. slegts zo lange als de verwisseling
der Paarden eischten.

den 4 julij zijn alle deze Personage en weder van de Helder terug gekeert.
Houdende weder buiten de Kenmerpoort zo lang stil tot andere Paarden waaren
gereed gemaakt

De Kennemerpoort anno 1789 "Beeldbank"

Toen zijn Hoogheid den 29 junij in de  koets trad om voort te reizen werden
vrij sterk Orange Boven geschreeuwd. Zulks geschiede ook toen Mev. De Prin
ses van Paarden verwisselden buiten de Kenmerpoort, en werd al vrij heevig
en hart brutaale uitdrukkingen geroepen toen het voorn. Gezelschap op den 4 julij
weder buiten de gezegde poort stil hield doch al dat roepen en schreeuwen
geschieden door het Gemeenste volk dat men in deze stad heeft hebben.
Liede die gelegenheid gehad, de prins en Prinses nabij te weerzien, hebben
mij gezegd dat zijn Hoogheid gaerne mee spreekt, doch niet zijn Mevrouw
konden deze zig altoos als op een verheevener afstand, aanhoorende en buigende
Deze van beider karakter geloovende, dat de eerste meer goedig en gemeenzaam doch
minder s—ander of hooghartig dan de tweede is.
 
Den 18 december is van hier na Amsterdam het Dethasement orange nassauw, onder comande
van den Kapitein Kruisler, Dat volk heeft zig voorbeeld stil, en wel gedraagen in al
den tijd dat het in deze stad verbleeven is Daags voor dezlver vetrel is hier in
gekoomen een campagnie voetvolk van Orange Friesland.
Ter dezer tijde de gewoonlijke nomineering tot acheepenen zijnde, zo zij op deze nominatie
gesteld 14 Persoonen, waar van 3 der voorige en elf nieuwe, welke elf nieuwe, alle
op een na tot de zogenaamde sterkste Patriottische Partij behooren, onder deze
verscheidene die uitgetrokken zijn geweest. namelijk de Heeren Kok, Voorhout en
van Leeuwen. of deze zo bijzondere nominatie oorspang
heeft, uit gebrek aan voornaame persoonen behoorende tot de partij des Stadhouders in
deze stad, of aan het overthoofd --- van vroegere Partijschap, of aan een
andere reeden, is thans nog met te bepaalen, schoon deze persoon’s benoe-
ming aan veelen, zeer vreemd was.

naar 1794
naar begin